Turing Testi Nedir? Alan Turing Kimdir?

Bir süredir boş vakitlerimde Yapay Zeka konusu üzerinde çalışıyorum. Bugün de sizlere yapay zeka alanında kullanılan Turing Testi hakkında bilgi vereceğim. Turing Testi nedir ve ne işe yarar? Alan Turing Kimdir?

İlk olarak bilgisayar icat edildi. Sonra yapay zeka fikri ortaya atıldı. Tabi ardından makinelerin öğrenme becerileri geliştirildi ve şimdi de derin öğrenme konusu üzerinde çalışılıyor. Yapay zeka, makinelere her geçen gün çok daha iyi istatistik yapma ve öğrenme becerileri kazandırıyor. Haliyle bu durum da bazı endişelerin ve meraklı soruların doğmasına neden oluyor.

Yapay zeka konuşulmaya başladığından beri çeşitli konularda tartışmalar ortaya çıktı. Bu tartışmalardan bir tanesi “bir makinenin ne zaman zeki kabul edileceği” yönünde bir düşünce.

Bir makinenin ne zaman zeki olarak kabul göreceği ile ilgili şimdiye kadar dört fikir ortaya atıldı. Bunlardan birincisi; bir makinenin zeki olarak kabul edilmesi için insan gibi düşünüyor olması gerektiği üzerine fikir sunuyor. Bu konuyla ilgili insanın nasıl düşündüğü olgusu üzerinde çalışma yapılması gerektiği için bu fikir, Bilişsel Nörobilim ve Bilişsel Psikoloji alanlarının araştırma konularına dahil olmuş.

İkinci fikir olarak, mantıklı (rational) düşünen bir makinenin zeki olarak kabul göreceği düşünülüyor. Bu fikirde makine, insandan uzaklaşıyor ve mantıklı düşünebildiği sürece zekidir olarak kabul ediliyor.

Üçüncü fikirde de bir makine mantıklı hareket ediyorsa, o makine zekidir olarak düşünülüyor. Buradaki mantıklı hareketten kasıt, amaca yönelik en iyi hareketi yapmak anlamına geliyor. Yani, nasıl işlediği önemsiz olarak “bir makine her durumda mantıklı hareket ediyorsa zekidir” diye düşünülüyor.

Bir makinenin ne zaman zeki olarak kabul edileceği üzerine ortaya atılan son fikir de Ünlü bilgisayar bilimcisi Alan Turing’den geliyor. Gelin size Turing testi ile ilgili daha detaylı bilgi vereyim.

Turing Testi Nedir?

Turing Testi, ünlü bilgisayar bilimcisi Alan Turing tarafından makinelerin ne zaman zeki olarak kabul edileceğine cevap niteliğinde öne süren bir fikir.

Turing Testi, ilk olarak 1950 yılında Mind adlı felsefe dergisinde sözü ediliyor. Ünlü İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Turing tarafından kaleme alınan “Computing Machinery and Intelligence” başlıklı makalede makinelerin zekalarının insan zekası ile karşılaştırılarak ölçülebileceğine dair bir testten bahsediliyor.

“Taklit Oyunu” ya da “Taklit Testi” olarak da adlandırılan bu test; bir bilgisayarın, belirli koşullar altında, insani tepkileri taklit edip edemeyeceğini test etmek için uygulanır.

Birbirlerinden habersiz iki insan ve bir bilgisayar (makine) vardır. Test sırasında, insanlardan biri sorgulayıcı olarak işlev görürken, ikinci insan ve bilgisayar da katılımcı olarak işlev görmektedir. Katılımcılar, karşılarında kendilerine soru yönelten sorgulayıcının sorularına mantıklı cevaplar vermeye çalışırlar. Soruyu soran kişi, bilgisayar ve insana aynı soruları sorar ve cevaplarını karşılaştırır.

Belirli süre ya da soru sayısından sonra, sorgulayıcıdan hangi cevapları verenin bilgisayar, hangilerini vereninde insan olduğu sorulur. Teste göre; eğer bilgisayarın verdiği cevaplar, insanın verdiği cevaplarmış gibi algılanıyorsa, bu durum bilgisayarın zeki olduğuna işaret eder.

İlginizi çekebilir: Ücretsiz Yapay Zeka Kursu

Alan Turing Kimdir?

Alan Mathison Turing, İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve kriptologtur. Turing, 23 Haziran 1912 tarihinde İngiltere’nin başkenti Londra’da doğdu.

1936 yılında “Hesaplanabilir Sayılar: Karar Verme Probleminin Bir Uygulaması” adlı makale ile Turing Makinaları Teorisi’ni ortaya koydu. Ayrıca buna benzer birçok başarısına internette ufak bir araştırma ile ulaşabilirsiniz.

Alan Turing, 1952 yılında zamanın İngiltere’sinde suç olarak addedilen homoseksüellik ithamıyla tutuklandı. Hapis yerine hormon tedavisi seçeneğini tercih ederek bir süre tedavi gördü.

Ölümü şüpheli bulunan Turing’in, 7 Haziran 1954’de siyanürlü elma yediğinden ötürü öldüğü ifade ediliyor.

#BONUS

Eğer hâlâ izlemediyseniz, başrollerini Benedict Cumberbatch ve Keira Knightley‘in paylaştığı Enigma (The Imitation Game) isimli uyarlama filmi izlemenizi mutlaka tavsiye ederim. Film, Alan Turing’in Almanların iletişim için kullandığı şifreleme sistemi Enigma’yı çözmesi için görevlendirildiği tarihi olayları konu alıyor.