Scooter Paylaşım Sistemleri ve Reaksiyon

Bu yazımda Türkiye’deki scooter paylaşım sistemleri ve gösterilen reaksiyonlardan bahsedeceğim. Ayrıca elektrikli scooter araçlarının hayatımıza nasıl girdiğini yazacağım.

Scooter’lar, ilk başlarda çocuk oyuncakları olarak üretilmeye başlamış iki veya daha fazla tekerlekli oyuncaklardır. Çocuk scooter modelleri zamanla oyuncak olmaktan çıkıp ulaşım aracı olan bu taşıtların yön değiştirmek için ön tarafında gidon bulunur. Sürücünün üzerinde durarak kullanıldığı ve bazılarında elektrikli motorla bazılarında da ayak hareketiyle itme hareketinin verildiği araçlardır. Fren olarak genellikle arka tekerinin üzerindeki balataya ayak ile basılır ya da disk frenleme sistemi kullanılır.

Scooter’lar, genellikle çocukluğumuzda sokaklarda sürdüğümüz oyuncaklarken şimdilerin popüler ulaşım aracı olmuşlardır. Artık gelişmiş şehirlerin cadde ve sokaklarında görmeye alışık olduğumuz, büyük kampüslü üniversitelerde öğrencilerin kullanmaya başladığı araçlar oluvermişlerdir. İyi ama bu nasıl oldu? Bu kadar scooter nereden türedi?

Scooter Paylaşım Sistemi İle Tanışmam

2019’un Temmuz ayında İtalya’ya gitmiştim. Scooter paylaşım sistemiyle ilk defa da orada tanıştım. Milano cadde ve sokaklarında gezerken sağa sola park edilmiş onlarca scooter görüyor ve sürekli şaşırıyordum. Sanıyordum ki bu scooter’lar şahıslara ait ve burada herkes scooter ile ulaşımını sağlıyor…

Bir kişinin elindeki telefonla direğe bağlı scooter üzerindeki kare kodu okutmaya çalıştığını fark ettim. Sonra izlemeye başladım. Bir süre sonra scooter’ın kilidi açıldı ve bahsettiğim kişi aracı kullanmaya başladı. Bu olayı birkaç kez daha gördükten sonra ilk rastladığım scooter’ın hemen tepesine dikildim.

Direğe bağlı scooter üzerinde bir adet kare kod bulunuyordu. Kullanıcılar telefonlarına indirdikleri uygulamaya kredi kartı bilgilerini girerek üye oluyorlar ve sonrasında kare kodu okutarak kullanmak istedikleri scooter’ın kilidini açıyorlardı. Kullandıkları kadar da ücret, uygulamaya kayıtlı kredi kartlarından düşüyordu. Tabi işini bitiren bulduğu bir direğe scooter’ı kilitleyerek uygulamadan çıkış yapıyordu.

Hemen aklıma sistemin Türkiye’de kullanılabilirliği geldi. “Bizim orada bunları çalarlar” dedim ve yoluma baktım…

Nedir Bu Scooter Paylaşım Sistemi?

Scooter paylaşım sistemi, elektrikli scooter’ların şehir içerisinde izin verilen sınırlar içerisinde kullanılmasını sağlayan ve varılacak yere eğlenerek gitmenizi sağlayan bir sistemdir. Sistemin çalışma mantığı da oldukça basittir.

Paylaşımlı scooter kullanmak istiyorsanız önce şarjı yeterli seviyede olan bir akıllı telefon sahibi olmanız gerekir. Kullanmak istediğiniz scooter paylaşım sisteminin uygulamasını telefonunuza indirmeli ve kredi kartı bilgilerinizle üye olmanız gereklidir. Bu işlemleri sorunsuz geçtiyseniz sıradaki adımınız cadde veya yol kenarına kilitli vaziyette bırakılmış bir paylaşımlı scooter bulmanız olacaktır.

Paylaşımlı Scooter Nasıl Kullanılır?

Telefonunuza yüklediğiniz uygulamadan size en yakın scooter’ı bulabilirsiniz. Kullanmak istediğiniz scooter üzerinde QR kodu yani kare kod bulunur. Uygulamada bulunan ilgili alandan kare kodu okuttuğunuzda scooter’ın kilidi açılacaktır. Genellikle ilk açılış ücreti ve üzerine kullandığınız süre veya mesafe kadar ödeyeceğiniz ücretlendirmeler vardır. Bu işlemde siz bir nevi scooter kiralamış olursunuz.

Kiraladığınız scooter, elektriklidir. Yani hareket tahrikini tekerinin göbek kısmında bulunan elektrikli motor sayesinde alır. Üzerindeki bataryadan enerjilenen scooter, genellikle gidon üzerinde bulunan ve elinizle sıktığınızda tekerdeki frend diskini balataları sıkıştırarak durduran bir durma mekanizmasına sahiptir. Kafanız karışmasın, bisiklet freniyle aynı diyebiliriz.

Üzerinde dengede durabilmeniz için scooter’ın hareket etmesi gerekir. Hareketli bir scooter’da dengede durabilmek çok daha kolaydır. Bu araçlarda ağırlık merkezinizle denge bozulur. Bu sebeple olabildiğince dik ve ayakta kullanmanızda fayda vardır.

Kullanmaya başlamadan önce gerekli koruyucu ekipmanlara sahip olmanızı öneririm. Dizlik, dirseklik, eldiven ve kask, sizi oluşabilecek olumsuzluklardan koruyacaktır.

Türkiye’deki Scooter Kiralama Sistemleri Nelerdir?

Bildiğim kadarıyla ülkemize scooter paylaşım sistemini getiren ilk marka MARTI olmuştur. Bu ismi ve kurucu/yatırımcılarına internette yapacağınız basit bir arama ile ulaşabilirsiniz. O zaman MARTI’nın arkasında nasıl bir güç olduğunu ve ülkemizde scooter paylaşım sistemlerine yapılan yatırımların ne denli yüksek olduğunu daha iyi anlamış olacaksınız.

MARTI, İstanbul’da faaliyet gösteren scooter paylaşım sistemidir. Şu an yolculuk başlatmak için 1,99 TL ve kullanılan her dakika için 0,59 TL ücret tarifesi mevcuttur.

Ülkemizde faaliyet gösteren başka paylaşımlı scooter araçları da vardır. Palm, Bizero Scooter, Serim Scooter, Kumru Scooter, HOP ve Tazı aklıma gelen scooter paylaşım diğer bir değişle scooter kiralama sistemleridir.

Dünyada bu sektörde çok güçlü markalar var. Ama henüz Türkiye’ye girmiş değiller. Sanırım önce vatandaşlara paylaşımlı scooter kullanımını birilerinin öğretmesini ve yaygınlaştırmasını bekliyorlar. Daha sonra hazır ve aktif bir pazara sağlam bir giriş yapacaklarından eminim. Umuyorum ki ülkemizin kendi yerli ve milli markaları bu pazarı başkalarına kaptırmazlar.

Yazıyı şöyle bir toparlayacak olursak; tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de elektrikli scooter kullanımı giderek artıyor. Şimdilerde paylaşım/kiralama sistemleriyle canlanan bu alan, scooter’ın ulaşım aracı olarak kullanılmasına ve ilerde büyük bir pazarın doğmasına neden olacak.

Ben de kendime elektrikli scooter almayı düşünüyorum. Eğer siz de böyle bir düşünceye sahipseniz Elektrikli Scooter alabileceğiniz bu siteyi ziyaret edebilirsiniz.